خستگی شغلی
نشانه‌ها، دلایل و راه‌کارهای مقابله با آن
خستگی شغلی یا فرسودگی شغلی یکی از مشکلات روانی است که در اثر استرس مزمن در محیط کار ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند باعث کاهش عملکرد، افسردگی، بی‌اعتمادی، بی‌تفاوتی و نارضایتی از کار شود. خستگی شغلی ممکن است هر کسی را در هر شغلی تهدید کند، اما برخی از افراد و شغل‌ها بیشتر در معرض خطر هستند. در این مقاله به بررسی علائم، عوامل و راه‌های مقابله با خستگی شغلی می‌پردازیم.
نشانه‌های خستگی شغلی
خستگی شغلی می‌تواند در سطوح مختلفی از شدت بروز کند. برخی از علائم خستگی شغلی عبارتند از:
– خستگی شدید و مداوم، هم فیزیکی و هم روانی
– کاهش انگیزه، تمرکز و اثربخشی در کار
– احساس بی‌معنی بودن و بی‌ارزشی کار
– احساس ناکافی بودن و عدم توانایی در انجام وظایف
– احساس بی‌رحمی، بی‌توجهی و بی‌حوصلگی نسبت به مشتریان، همکاران و سازمان
– احساس تنهایی، انزوا و عزلت در محیط کار
– افزایش استفاده از مواد مخدر، الکل، سیگار و غذاهای ناسالم
– افزایش بیماری‌های فیزیکی مانند سردرد، گرفتگی عضلات، اختلالات خواب و گوارش
– افزایش بیماری‌های روانی مانند افسردگی، اضطراب، استرس و خشم
– افزایش تعارضات و اختلافات در خانواده و زندگی اجتماعی
دلایل خستگی شغلی
خستگی شغلی ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. برخی از عوامل خستگی شغلی عبارتند از:
– فشارهای شغلی زیاد و نامتناسب با منابع و توانایی‌های فرد
– انتظارات شغلی نامشخص، نامنطقی و تغییر پذیر
– کمبود کنترل و اختیار بر روی کار و تصمیم‌گیری‌ها
– کمبود حمایت و همکاری از سوی مدیران، همکاران و سازمان
– کمبود تشویق، تقدیر و پاداش برای کار انجام شده
– کمبود تعادل بین کار و زندگی شخصی
– کمبود تنوع و چالش در کار
– کمبود توسعه فردی و حرفه‌ای
– کمبود هویت و ارتباط با ماموریت و اهداف سازمان
– کمبود اعتماد و اعتبار در محیط کار
راه‌های مقابله با خستگی شغلی
خستگی شغلی می‌تواند مشکلی جدی و مخرب برای سلامت و خوشبختی فرد و سازمان باشد. بنابراین، لازم است که با این مشکل به طور فعال و مسئولانه مقابله کرد.
برخی از راه‌های مقابله با خستگی شغلی عبارتند از:
– شناخت و اعتراف به خستگی شغلی و جستجوی کمک حرفه‌ای در صورت لزوم
– تعیین انتظارات و اهداف شغلی واقع‌بینانه و مشخص
– ایجاد تعادل بین کار و زندگی شخصی و اختصاص زمان کافی برای استراحت، تفریح و خانواده
– ایجاد روابط مثبت و همکارانه با مدیران، همکاران و مشتریان
– درخواست حمایت، بازخورد و پاداش از سوی سازمان
– ایجاد تغییرات و چالش‌های جدید در کار و یادگیری مهارت‌های جدید
– ایجاد ارتباط با ماموریت و اهداف سازمان و احساس مفید و مؤثر بودن
– ایجاد اعتماد به نفس و ارزش‌گذاری بر روی خود و کار
– ایجاد روش‌های سالم برای مدیریت استرس و احساسات منفی
– ایجاد روش‌های سالم برای تقویت سلامت فیزیکی و روانی
نتیجه‌گیری
خستگی شغلی یک مشکل روانی است که در اثر استرس مزمن در محیط کار ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند باعث کاهش عملکرد، افسردگی، بی‌اعتمادی، بی‌تفاوتی و نارضایتی از کار شود. خستگی شغلی ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود، اما می‌توان با راه‌های مختلفی با آن مقابله کرد.
