اما این تجربیات فقط نوک کوه یخ دنیای کار مجازی هستند!  فناوری‌های مجازی تبدیل به ابزار انجام کار در حوزه‌های تولید در امتداد خطوط مونتاژ و حتی در عمل‌های جراحی شده اند. و با توجه به این‌که طبق مطالعات انتظار می‌رود در آینده  درصد کارکنان دورکار افزایش یابد و این فرهنگ کاری بیش از اکنون جای باز کند؛ ابزارهای ارتباطی جدیدتری که فضای حقیق و مجازی کار را ترکیب می‌کنند  در حال ایجاد هستند و قطعا جریان‌های کاری و فرایندهای سازمانی و اداری را به طور قابل توجهی دستخوش تغییر خواهند کرد.

بدیهی است این ابزارها که در غالب اپلیکیشن هستند  می‌توانند سبب کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمد در شرکت‌ها شوند. در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های دنیا با ابزارهای پیشرفته‌تر از آنچه ما در ایران می‌شناسیم در حال کار کردن هستند تا ردپای دفاتر خود را در دنیای واقعی کاهش دهند و به کارمندان دوردست انرژی دهند که در حالی که از خانه بدون رفت‌وآمد کار می‌کنند، بهره‌وری بیشتری دارند!

به نظر می‌رسد در درازمدت، مدیران شرکت‌ها از ترکیب دنیای واقعی و مجازی برای ایجاد شرایطی برای همکاری و نوآوری از راه دور استفاده می‌کنند که به خوبی یا حتی بهتر از حضور شخصی باشد. در ادامه به توضیح سه حوزه کلیدی می‌پردازم که در آن‌ها نسخه‌های جدیدی را می‌بینیم که می‌توان  «همکاری‌های چند بعدی» نامید. با مطالعه این موارد متوجه می‌شویم که این تغییرات سبب افزایش دانش، بهره‌وری و همکاری کارکنان خواهد شد.

دفاتر مجازی

تقریباً یک دهه قبل از شیوع کرونا، پیشگامان فناوری شروع به استفاده از پرتال‌های ویدیویی با اسکرین‌های بزرگ کردند تا دفاتر ماهواره‌ای را از طریق فیدهای ویدیویی غیررسمی و همیشه روشن به دنیای یکدیگر متصل کنند. با تکامل این فناوری، شرکت‌های بزرگ شروع به آزمایش با محل‌های مجازی کردند تا ارتباط تیم های خود را که در نقاط مختلف دنیا ساکن بودند با یکدیگر متصل نگه دارند.

مشخصا دلیل این بود که وقتی اعضای تیم دور از هم بودند و نمی‌توانستند یکدیگر را ببینند، احساس جدایی و انزوا می‌کردند. فقدان برخوردهای سرسام آور نه تنها به روحیه آن‌ها، بلکه به توانایی آن‌ها برای همکاری و نوآوری آسیب می رساند.

اکنون تیم‌هایی در برخی از بزرگترین شرکت‌های دنیا با استفاده از برنامه‌های واقعیت ترکیبی مانند Sneek و Pukkateam ملاقات می‌کنند. این‌ها با نشان دادن همکاران در کاشی‌هایی با عکس‌های فوری به‌روزرسانی‌شده به‌صورت دوره‌ای، احساس با هم بودن را ایجاد می‌کنند تا بدانند چه کسی پشت میز، در حال تماس، یا نوشیدن یک قهوه و شاید برای گپ زدن است.

با یک کلیک ماوس، هم تیمی‌ها می‌توانند فوراً یک عکس فوری را به یک تماس ویدیویی زنده تبدیل کنند و محدودیت کنفرانس‌های ویدیویی را از بین ببرند. در همین حال، پیام‌های چت تیمی با جریان ثابت شکلک‌ها، به‌روزرسانی‌های وضعیت مانند«باید بچه را به مدرسه ببرم!» و جوک‌های پشتیبانی‌شده با GIF، فضای کار را مفرح، دوستانه و باز نگه می‌دارد. برای تیم‌هایی که ترجیح می‌دهند تصاویر واقعی خود را در طول روز نمایش ندهند، برنامه‌های دیگر مانند Sococo برای گرد هم آوردن کارمندان در سراسر قاره‌ها در دفاتر مجازی مصور کامل با اتاق‌های کنفرانس، قسمت‌های انتظار مهمان و … وجود دارد.

گروه‌های کانونی مجازی

گروه‌های متمرکز مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی به شرکت‌ها اجازه می‌دهد فراتر از آنچه در اتاق‌های کنفرانس فیزیکی امکان‌پذیر است انجام دهند! تقاضا برای این فناوری نیز در حال رشد است. محیط‌های مجازی ایجاد شده توسط پلت‌فرم‌هایی مانند Remesh به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا از انواع بینش‌های جمع‌آوری‌شده از گروه‌های متمرکز کوچک اما در مقیاس نظرسنجی‌های دیجیتالی عظیم بهره ببرند، بدون این‌که تنها بازخورد یک طرفه را دریافت کنند.

شرکت ها از این پلتفرم‌ها برای تحقیقات بازار استفاده می‌کنند. آن‌ها نظرات ناشناس حداکثر 1000 شرکت کننده را در مورد یک موضوع یا مفهوم محصول جدید جمع آوری و خلاصه می کنند. با مجهز شدن به هوش مصنوعی و موتور رأی مثبت که پاسخ‌ها را خوشه‌بندی و جمع‌آوری می‌کند، تسهیل‌کننده‌ها می‌توانند در زمان واقعی به بحث واکنش نشان داده و به بررسی ایده‌ها بپردازند.برخی از شرکت‌ها دریافتند که گروه‌های متمرکز مجازی به تعامل با کارمندان و بهبود فرهنگ‌های محل کار کمک می‌کنند.ناشناس بودن و مقیاس پلت فرم آنلاین به مدیران اجازه می دهد صداهای بیشتری را بشنوند، به ویژه آنانی که معمولاً شخصاً صحبت نمی‌کنند. به همین واسطه کارمندان زیادی مشارکت کردند، زیرا می‌توانستند آزادانه مشاهدات یکدیگر را تأیید یا رد کنند.

همکاری مجازی

در نهایت، شرکت‌ها به محیط‌های واقعیت ترکیبی به عنوان راه حلی برای اجرای پروژه‌ها و نوآوری‌های طوفان فکری روی می آورند. وقتی کرونا شیوع پیدا کرد، بسیاری از شرکت‌ها مجبور شدند پروژه‌ها و تحقیق و توسعه را متوقف کنند، زیرا نمی‌توانستند افراد درگیر را شخصاً دعوت کنند.

اما برخی از آن‌ها چیزی را از دست ندادند و به ابزارهای همکاری مانند یادداشت‌های چسبناک آنلاین، تخته‌های سفید دیجیتالی مشترک و ویرایش زنده ویکی‌ها، اسلایدها و اسناد روی آوردند تا افراد را دور هم جمع کنند.

یکی از دلایل اصلی این موفقیت این بود که ترکیبی از ابزارهای ویدئویی، صوتی، چت و همکاری، فرصت بیشتری را برای همه اعضای تیم برای مشارکت ایجاد می‌کرد و نه این‌که فقط فرادی که صدای بلندتر یا حضور پررنگ‌تری دارند صحبت کنند. با حضور بیشتر در اتاق مجازی، تیم‌ها می‌توانستند راه‌حل‌های بهتر و جامع‌تری را به شیوه‌ای که قبلاً اتفاق نمی‌افتاد، بیابند.

ایده های بیشتری به طور همزمان بر روی ابزارهای همکاری چند ویرایشگر به اشتراک گذاشته شد و بررسی شد تا این‌که همه مجبور بودند از طریق یک تسهیل کننده زنده در یک تخته سفید جریان داشته باشند. و خروجی‌ها فوراً به خوبی قالب‌بندی و دیجیتالی شدند، بنابراین می‌توان از آن‌ها فوراً در گزارش‌ها و اسناد استفاده کرد (برخلاف عکس‌های تخته سفید مرموز دیگر)

قلمروهای واقعیت ترکیبی

ما تازه متوجه آینده‌ی فضای کار با واقعیت ترکیبی شده‌ایم. دو سال پیش، هیچ کس باور نمی‌کرد که با مقیاس فعلی از خانه کار کنیم. با این حال، عملاً هر شرکت بزرگی که امروز با آن صحبت می‌کنیم، نوآوری‌هایی را می‌خواهد تا کار مجازی را به‌طور پایدار مولد کند.

این امر موج بعدی واقعیت ترکیبی را با راه‌حل‌هایی مانند ابزارهای هوش مصنوعی که می‌توانند چرخش‌های بهینه برخوردهای اتفاقی را در بین تیم‌ها و عملکردها ایجاد کنند، هدایت می‌کند. بردهای هوشمند خانگی مقرون به صرفه و نمایشگرهای چند مانیتور بزرگ که همکاری مجازی را از صفحه نمایش لپ تاپ به فرمت همه جانبه‌تر در اندازه کامل منتقل می کند. چاپگرهای سه بعدی که به تیم های طراحی اجازه می‌دهد نمونه های اولیه را در سراسر جهان از دفاتر خانگی خود به صورت فیزیکی آزمایش کنند. و برای چیزهایی که نمی‌توان در خانه تولید کرد، تحویل سریع بین‌شهری در خانه توسط هواپیماهای بدون سرنشین؛ همه از رویدادهای قابل پیش‌بینی‌ای هستند که رخ خواهد داد. همچون تماس‌های اسکایپ که تا چند سال پیش از رونق زوم امروزی بود، فناوری‌های واقعیت ترکیبی که امروزه محبوب شده‌اند، احتمالاً در آینده نزدیک بسیار پیشی خواهند گرفت. ده سال بعد، با همان اهانتی که اکنون نسبت به تماس‌های تلفنی بی‌صدا داریم، به کارکرد فعلی دفتر مجازی، گروه‌های تمرکز و ابزارهای همکاری نگاه خواهیم کرد!

 

علیرضا فلاحتی

با نگاهی به Harvard Business Review